De l’Afrique à la Belgique | UCLL

Noord en zuid

Onderwerpen zoals globalisering en ontwikkelingssamenwerking komen in diverse vormen aan bod in de opleiding. Lezingen die aantonen dat onze handelingen in het mondiale noorden verbonden zijn met de (soms negatieve) gevolgen in het mondiale zuiden vormen hier een voorbeeld van. Dergelijke momenten lieten me inzien dat we de permanente verbondenheid tussen noord en zuid niet altijd even duidelijk zien. 

16-daagse speurtocht

Dit inzicht plantte het idee om na de stageperiode de terugweg naar België over land te nemen – een reis die dieper in de verbondenheid tussen noord en zuid zou duiken. Zo werd de 16-daagse tocht van Senegal naar België niet alleen een avontuur op wielen, maar ook een speurtocht naar de onzichtbare lijnen die noord en zuid met elkaar verweven. Kortom, een dubbel verhaal van enkele duizenden kilometers. 

Doorheen de Sahel

Een liftavontuur dwars door de Sahelregio in Senegal bracht me naar de grensovergang met Mauritanië. Een plek die nogal sterk beïnvloed is door corruptie. De reden hierachter kon ik ter plaatse al snel linken aan mijn medereizigers, namelijk migranten. Stuk voor stuk mensen die aan de grensovergang aangaven dezelfde eindbestemming te hebben als ikzelf, namelijk Europa. 

Mauritanië

Na de onderhandelingen vervolgde ik mijn weg op de West-Afrikaanse (migratie)route, doorheen Mauritanië. De plaats waar het merendeel van de migranten de woestijn inruilen voor open zee, op weg naar de Canarische eilanden. Een recent afgesloten migratiedeal tussen de EU en Mauritanië bemoeilijkt deze route en dwarsboomt daarmee de droom van velen. 

Nomades en mijnwerkers

Verder noordwaarts kwam ik in aanraking met de Sahel-destabilisering, wat maakt dat de infiltratie van terroristische groeperingen er reëel is. Uit voorzorg wijzigde ik een gedeelte van mijn vooropgestelde plannen. Het aangescherpte veiligheidsrisico neemt niet weg dat het gebied nog steeds bewoond is door o.a. nomades met hun kamelen. Mijnwerkers delven daarnaast op dagdagelijkse basis meerdere Eiffeltorens aan ijzererts uit het gebied.

Met de Iron Ore Train

Uiteindelijk kon ik een gedeelte meereizen op een kolossale goederentrein die deze ontgonnen metalen transporteert. Op de Iron Ore Train werd ik vergezeld door een handvol Mauritaniërs die actief zijn in de uitgestrekte Sahara woestijn. 

Marokko

Na een passage door de Westelijke Sahara bracht een nachtbus me naar Marokko, waar taal en religie nauwelijks verschillen van die in de SADR. Contacten leggen met locals werd vanaf heden wel een uitdaging. Ik kwam namelijk terug in aanraking met (massa)toerisme dat in vele Marokkaanse trekpleisters aanwezig is.

Melilla

Afrika sloot ik uiteindelijk af bij een lokale hammam, vooraleer ik Europa zou betreden via een landgrens tussen de twee continenten. Melilla, een Spaanse exclave, leek door zijn muur wel op een heus fort. Fort Europa. 

Places become faces

Een tocht. Een reis. Een avontuur. Tijd die ik gebruikte om met migranten, locals en toeristen in dialoog te gaan. Meningen en visies te ontdekken die tezelfdertijd wijdverspreid zijn. Antwoorden te zoeken op nog steeds onbeantwoorde vragen. Nieuwe vragen te creëren tegen een oncontroleerbaar tempo. Ik wist en weet het nog altijd niet goed. Bovenal ben ik blij de Afrikaanse gastvrijheid in zijn veelzijdigheid te hebben mogen ervaren. Zo werd ik rondgeleid op een vismarkt, werden er mij talloze lifts aangeboden, kreeg ik een slaapplaats op een goederentrein en dronk ik liters warme thee. Ik ben er enorm dankbaar om, meer dan ooit! Places become faces.