Auteursrechten

Van zodra men een “werk” creëert, is men auteur en geniet men de bescherming van auteursrecht. Het auteursrecht beschermt geen ideeën, enkel de concrete vorm waarin een idee wordt uitgedrukt (tekst, foto, video, muziek,…).

Het auteursrecht is geldig tot 70 jaar na overlijden van de (langstlevende) auteur. 

Vermogensrechten 

• Reproductierecht (maken van kopieën, bewerkingen of vertalingen) 
• Verhuur- en uitleenrecht
• Distributierecht (verkopen van exemplaren van het werk)
• Recht tot mededeling aan het publiek (publieke vertoning van het werk)

Om een werk te kopiëren, bewerken, vertalen, verhuren, uit te lenen,  verkopen of publiek te vertonen, is steeds de toestemming van de auteur vereist. Voor onderwijs en onderzoek zijn hierop uitzonderingen toegestaan (zie vragen hieronder). 

De auteur kan afstand doen van deze vermogensrechten via een licentie aan derden (uitgeverijen, onderwijsinstellingen,…). Afstand van auteursrechten kan ook  vervat zitten in een arbeidsovereenkomst. In dat geval worden de vermogensrechten voor alles wat gecreëerd wordt in opdracht van de onderneming/instelling  automatisch afgestaan aan de werkgever. 

Morele rechten

• Recht op naamsvermelding (of dit te weigeren).
• Recht op eerbied: de auteur kan zich verzetten als het werk vervormd wordt of gebruikt wordt in een context die niet strookt met zijn overtuigingen

• De kopie moet dienen ter illustratie van onderwijs of voor wetenschappelijk onderzoek
• Je mag de kopie niet gebruiken voor commerciële doeleinden (niet doorverkopen).
• Je mag via de kopie  geen afbreuk doen aan de normale exploitatie van het beschermde werk (bv. zoveel kopieën maken en uitdelen aan studenten dat de reguliere verkoop van het werk hieronder lijdt).
• Je moet altijd de bron (titel, auteur, uitgever) vermelden op de kopie.

(Online) lessen opnemen en deze delen/verspreiden is niet toegelaten.  Tenzij men hier uitdrukkelijk de toestemming van de docent (auteur) voor heeft.

Dit wordt duidelijk vermeld in het OER Art. 74§4:

Behoudens toegekende faciliteiten voor studenten met een erkend statuut, mogen er geen geluids‐ of beeldopnamen van de onderwijsactiviteiten gemaakt worden tenzij hierover een specifieke afspraak wordt gemaakt met de titularis van het opleidingsonderdeel. (...) Commercieel gebruik is in elk geval verboden, evenals het opnemen van examens voor eender welk gebruik. (...)  Een student die het materiaal gebruikt zonder rekening te houden met deze afspraken wordt onderworpen aan de sancties zoals bepaald in het tuchtreglement.  

De docent mag uiteraard zijn eigen les wel op de elektronische leeromgeving (Toledo) plaatsen.

De student mag dit beeldmateriaal niet delen of verspreiden via andere online kanalen.  Het dient louter voor eigen gebruik. 

Dit mag enkel als de nota of samenvatting een origineel werk is en dus volledig in eigen woorden is geschreven.

Het is niet toegelaten om samenvattingen of notities te verkopen waarin letterlijk stukken tekst uit presentaties, handboeken of cursussen overgenomen worden. Dit is een  schending van het auteursrecht.

Het OER (Onderwijs en Examenreglement UCLL) is hierover zeer duidelijk: “De studenten mogen in geen geval didactische teksten die hen tegen betaling of kosteloos in het kader van hun opleiding ter beschikking werden gesteld door UC Leuven-Limburg (laten) vermenigvuldigen en (laten) verspreiden voor commerciële doeleinden. (OER, artikel 74$5)

Mits vermelding van de bron mag je citeren uit andere werken. Het citaat moet wel beperkt blijven tot een korte passage, die je bij voorkeur letterlijk overneemt uit het werk. Als je niet correct aan je bronnen refereert, pleeg je plagiaat. https://www.kuleuven.be/onderwijs/plagiaat. 

Werken (films, foto's, teksten,...) van anderen vertonen in kader van onderwijs is toegelaten als het kosteloos gebeurt en als het publiek beperkt blijft tot studenten en personeel. 

Als er inkomgeld gevraagd wordt (zelfs voor een goed doel), dien je vooraf toestemming te vragen aan de auteur. 

Let op: bij het tonen van foto's waar personen opstaan, dien je ook rekening te houden met het portretrecht. 

Dit mag onder bepaalde voorwaarden:

• Het materiaal moet dienen ter illustratie van onderwijs of voor onderzoek (cursussen, artikels, presentaties, teksten, oefeningen,...);
• Je mag via de kopie geen afbreuk doen aan de normale exploitatie van het beschermde werk (bv. zoveel kopiëren dat niemand het werk nog koopt);
• Je moet de bron en naam van de auteur vermelden bij het materiaal, dit niet alleen als voorwaarde om te mogen kopiëren, maar ook om plagiaat te voorkomen.
• Voor handelingen met muziek of audiovisueel materiaal gelden dezelfde regels als voor het gebruik van tekst en afbeelding.

Door gebruik te maken van de  Creative Commons Licenties. 
Je behoudt je rechten, maar je kan anderen de toestemming geven om het werk te gebruiken, verspreiden, delen, bewerken, enz.  

Meer informatie over de verschillende licenties vind je via http://www.creativecommons.org