Lerarenopleiding Niet-confessionele Zedenleer Heverlee | UCLL

Wie ben je? Waar sta je voor? Hoe kunnen we zin aan het leven geven? Hoe geven we de samenleving vorm? Wat is kritisch denken? Hoe gaan we om met onrecht? Over deze (en nog véél meer) vragen filosofeer je samen met jongeren tijdens een les niet-confessionele zedenleer.

We benaderen deze vragen in dialoog en discussie met elkaar vanuit een vrijzinnig humanistisch standpunt. Humanistisch, omdat je gelooft dat we als mens de verantwoordelijkheid hebben tegenover onszelf en de toekomstige generaties. Vrijzinnig, omdat je het moreel handelen wil laten uitgaan van het menselijk verstand en een op wetenschap gebaseerde moraal.

Met je leerlingen oefen je vaardigheden en attitudes zoals: een kritische houding die de moed heeft om alles te bevragen – ook onze eigen meningen – en een redelijke dialoog kunnen aangaan zonder gezagsargumenten, manipulatie en populisme. Je nodigt jongeren uit om zelfstandig te denken over waarden, normen, en levensvragen, en om constructief om te gaan met verschil in mening.

Voor mij gaat zedenleer om jongeren helpen gefundeerde meningen te vormen over tal van maatschappelijke onderwerpen zoals samenleven, seksualiteit, sociale media, armoede, milieu, geluk, ... Daartoe kijken we dieper, breder en kritischer met behulp van de filosofie. Zo leren zij zelfstandig oordelen en handelen.

Jessy Serneels
Studente leraar niet-confessionele zedenleer

Wat komt er in de opleiding aan bod?

Naast de algemene vorming en praktijkstages maak je kennis met vrijzinnig humanisme en westerse filosofie. Dit theoretisch gedeelte vullen we aan met heel veel praktijk. Hoe vergaren en verwerken we informatie? Hoe brengen we de actualiteit naar de leerlingen op school? Welke ethische systemen bestaan er? Hoe maak je een les NCZ met concrete werkvormen volgens de regels van de kunst? Dit, en nog veel meer komt aan bod tijdens de opleiding.

Opleidingsfase 1

Vrijzinnig humanisme   

We spitten de standpunten, waarden en normen van het vrijzinnig humanisme uit. Daarnaast verdiepen we ons in de wetenschappelijke methode, Darwin en de evolutie theorie, het oerknalmodel, kritisch denken, ...

Filosofie

We gaan op een interactieve manier aan de slag met filosofie en de filosofische bronnen. Niet enkel de kennis over de filosofen staat centraal, maar ook hun betekenis als hefboom tot zelf filosoferen, en het zelf opstarten van een filosofisch gesprek.

Ethiek

Op basis van het boek “het goede leven” van Fernando Savater maken we een overzicht van de ethische systemen. Welke manieren bestaan er om het goede te doen? Welke gevolgen heeft dit voor jezelf en de andere mensen?

Actualiteit, communicatie en media

Met deze interactieve module verwerf je inzicht in de huidige actuele problemen, ben je in staat om valse berichten te onderscheiden en neem je zelf een standpunt in over de actuele problemen. Op basis van deze standpunten gaan we in discussie met elkaar. Uiteraard met geldige argumenten en zonder drogredenen.

Vakdidactiek

Tijdens dit werkcollege leer je de praktijk van een les niet-confessionele zedenleer. Hoe bouw je een les op? Welk leerplan dien je te volgen? Wat is een stellingenspel en hoe begeleiden we dat? Hoe kan ik op een gepaste manier jongeren laten nadenken? Hier wordt het principe “teach as you preach” gehanteerd. Concreet wil dat zeggen dat je dit vak leert geven door het te doen. Oefening en interactie staat hier centraal.

Vrijzinnig humanisme   

We spitten de standpunten, waarden en normen van het vrijzinnig humanisme uit. Daarnaast verdiepen we ons in de wetenschappelijke methode, Darwin en de evolutie theorie, het oerknalmodel, kritisch denken, ...

Filosofie

We gaan op een interactieve manier aan de slag met filosofie en de filosofische bronnen. Niet enkel de kennis over de filosofen staat centraal, maar ook hun betekenis als hefboom tot zelf filosoferen, en het zelf opstarten van een filosofisch gesprek.

Ethiek

Op basis van het boek “het goede leven” van Fernando Savater maken we een overzicht van de ethische systemen. Welke manieren bestaan er om het goede te doen? Welke gevolgen heeft dit voor jezelf en de andere mensen?

Actualiteit, communicatie en media

Met deze interactieve module verwerf je inzicht in de huidige actuele problemen, ben je in staat om valse berichten te onderscheiden en neem je zelf een standpunt in over de actuele problemen. Op basis van deze standpunten gaan we in discussie met elkaar. Uiteraard met geldige argumenten en zonder drogredenen.

Vakdidactiek

Tijdens dit werkcollege leer je de praktijk van een les niet-confessionele zedenleer. Hoe bouw je een les op? Welk leerplan dien je te volgen? Wat is een stellingenspel en hoe begeleiden we dat? Hoe kan ik op een gepaste manier jongeren laten nadenken? Hier wordt het principe “teach as you preach” gehanteerd. Concreet wil dat zeggen dat je dit vak leert geven door het te doen. Oefening en interactie staat hier centraal.

Opleidingsfase 2

Vrijzinnig humanisme

Je verwerft kennis met betrekking tot vooroordelen, stereotypen, racisme, discriminatie, omgaan met dood en verlies, drugs en verslaving, seksualiteit en thema’s binnen actualiteit en de hedendaagse filosofie.

Waardenvorming

In dit werkcollege kies je 5 sociale en humanistische waarden uit een aantal alternatieven. Daarbij reflecteer je over (de ethische en maatschappelijke gevolgen van) je keuze, je verantwoordt je keuze in een paper en in een presentatiemoment, en leeft naar je gekozen waarden gedurende minstens één week. Daarbij reflecteer je bewust over je handelingen.

Identiteit en levensbeschouwing

Je verdiept je in opvoeding en identiteit bekeken vanuit de samenleving, een cultuur en een levensbeschouwing.

Uitdieping NCZ

Je leert verschillende bronnen over maatschappelijke thema’s / lesonderwerpen te raadplegen en kritisch te benaderen. Je werkt een infodossier uit met betrekking tot een relevant thema en bedenkt lessen, werkvormen, methodieken en organisatievormen.

Vrijzinnig humanisme

Je verwerft kennis met betrekking tot vooroordelen, stereotypen, racisme, discriminatie, omgaan met dood en verlies, drugs en verslaving, seksualiteit en thema’s binnen actualiteit en de hedendaagse filosofie.

Waardenvorming

In dit werkcollege kies je 5 sociale en humanistische waarden uit een aantal alternatieven. Daarbij reflecteer je over (de ethische en maatschappelijke gevolgen van) je keuze, je verantwoordt je keuze in een paper en in een presentatiemoment, en leeft naar je gekozen waarden gedurende minstens één week. Daarbij reflecteer je bewust over je handelingen.

Identiteit en levensbeschouwing

Je verdiept je in opvoeding en identiteit bekeken vanuit de samenleving, een cultuur en een levensbeschouwing.

Uitdieping NCZ

Je leert verschillende bronnen over maatschappelijke thema’s / lesonderwerpen te raadplegen en kritisch te benaderen. Je werkt een infodossier uit met betrekking tot een relevant thema en bedenkt lessen, werkvormen, methodieken en organisatievormen.

Wie ben ik? Waar wil ik naartoe? Wat is voor mij belangrijk en waarom? Iedereen denkt na over deze thema’s, maar hier leer je nadenken op een dieper niveau. Bewust nadenken. En je leert hoe je jongeren naar een dieper (zelf)bewustzijn kan brengen. Het is een opleiding waarbij je investeert in zelfontwikkeling, zowel bij jezelf als bij anderen.

Cyrille  Bourdeau
Oud-student leraar niet-confessionele zedenleer

Opleidingsfase 3

Uitdieping NCZ

Je bouwt verder lessen op, past games en spelvormen toe, en begeleidt gesprekken op basis van het leerplan NCZ.

Administratie, Evaluatie, Differentiatie en ILC binnen het vak NCZ

We brengen je de hoogte van de administratieve vereisten van het vak NCZ, evaluatiemethodieken, differentiatiestrategieën in een klascontext, alsook de vereisten en benaderingen bij ILC-projecten (interlevensbeschouwelijke competenties).

Uitdieping NCZ

Je bouwt verder lessen op, past games en spelvormen toe, en begeleidt gesprekken op basis van het leerplan NCZ.

Administratie, Evaluatie, Differentiatie en ILC binnen het vak NCZ

We brengen je de hoogte van de administratieve vereisten van het vak NCZ, evaluatiemethodieken, differentiatiestrategieën in een klascontext, alsook de vereisten en benaderingen bij ILC-projecten (interlevensbeschouwelijke competenties).

Wat kan je doen met je diploma?

Met het diploma leraar niet-confessionele zedenleer kom je in aanmerking om het vak ‘niet-confessionele zedenleer’ te onderwijzen in het eerste en de tweede graad van de doorstroomrichtingen en de richtingen met dubbele affiniteit, én de eerste, tweede en derde graad van de arbeidsmarktgerichte studierichtingen in het secundair onderwijs. Daarnaast ben je breed inzetbaar in organisaties of op een educatieve dienst van een vereniging of overheidsdienst.

Heb je nog vragen?

Contacteer jouw docent rechtstreeks

Jan Van Herck is licentiaat in de Moraalwetenschappen aangevuld met een educatieve master en 15 jaar ervaring als leerkracht NCZ in het secundair onderwijs.

Vera Staes
Opleidingsverantwoordelijke (Leuven)
Karen Nackom
Opleidingsverantwoordelijke (Leuven)