Dé Lerarenopleiding Nederlands in Limburg | UCLL

Waarom zou je voor Nederlands kiezen? Die vraag kunnen we heel eenvoudig beantwoorden: Nederlands is leuk, veelkleurig en uitdagend. Het is tegelijkertijd een cultuurvak, een vaardigheidsvak, een belevingsvak en een kennisvak.

  • Het vak Nederlands brengt jongeren in contact met hun eigen identiteit en cultuur via de literatuur in de brede zin van het woord. Het vormt een toegangspoort tot de verbeelding en de rijkdom van de taal.
     
  • Door leerlingen vaardiger te helpen worden in lezen, schrijven, spreken, kijken en luisteren, krijgen zij de kans om op allerlei manieren met elkaar te leren communiceren, waardoor het in de klassen bruist van de activiteit. Dat maakt van Nederlands voor een deel een doe-vak.
  • Nederlands biedt leraren en leerlingen ook veel ruimte om creatief en expressief uit de hoek te komen. In onze opleiding zijn er verschillende vakken zoals jeugdliteratuur, expressie en praktijk waarin je je creativiteit kunt botvieren.
     
  • Ook mag de kenniscomponent niet vergeten worden. Vaak wordt leerstof interessanter als je er dieper induikt, zodat je ook de grotere verbanden ziet. Zonder een gedegen kennis van woordenschat en grammatica kun je bijvoorbeeld niet correct, genuanceerd en vlot communiceren.
     
  • Ten slotte speelt een leraar Nederlands voortdurend in op de actualiteit en probeert zijn leerlingen op te voeden tot wereldburgers, die kritisch kunnen omgaan met  de immense hoeveelheid informatie die op hen afkomt, en die  genuanceerd kunnen denken over complexe problemen die verder reiken dan een sloganeske tweet of een holle Facebookkreet.

Lijkt je dit boeiend en uitdagend, aarzel dan niet om je in te schrijven voor het vak Nederlands.

Een les Nederlands kan ik geven zonder wiskunde, maar probeer een les wiskunde eens te geven zonder Nederlands. Dat wordt lastig. Maar taal helpt leerlingen ook bij de verwoording van hun gevoelens, bij de zoektocht naar wie ze zijn en naar wat ze willen en bij de ontwikkeling van hun creativiteit. Nederlands is dus veel meer dan zomaar een taal. Het helpt mijn leerlingen uitgroeien tot sterke tieners.
Dehlio Cocco

Dehlio Cocco
Oud-student, leraar Nederlands en Frans

Wat komt er in de opleiding aan bod?

Naast de algemene vorming en praktijkstages maak je kennis met literatuur, taalbeschouwing en de vaardigheden lezen, schrijven, spreken en luisteren. Bovendien is er alleen in de lerarenopleiding Secundair Onderwijs van campus Diepenbeek een leerlijn expressie.

Opleidingsfase 1

Taalbeschouwing 1.1

In dit opleidingsonderdeel gaan we in op de woord- en zinsleer.  Je leert zo de verschillende woordsoorten (bv. zelfstandig naamwoord, werkwoord, bijwoord …) en zinsdelen (bv. onderwerp, persoonsvorm, naamwoordelijk gezegde …) kennen. We onderzoeken ook de impact van de woordsoorten en de zinsdelen op teksten. Ten slotte is er nog een luikje didactiek, waarin je leert hoe je dit vakonderdeel best aanpakt in de klas.

Literatuur 1.1 

Je verwerft inzicht in de geschiedenis van de Nederlandse literatuur van de middeleeuwen tot nu. Daarbij leer je werken situeren in hun literair-historische context en leer je literaire teksten analyseren op vlak van vorm, inhoud en hun onderlinge relatie. Je gaat aan de slag met verhaal- en poëzietheorie om zelfstandig enkele werken uit de moderne Nederlandse literatuur te analyseren. Je bestudeert ten slotte de didactische principes van het literatuuronderwijs om het leesplezier bij leerlingen te stimuleren.

Schriftelijke vaardigheden 1.2 

Enerzijds werk je aan je schrijfvaardigheid. Je bestudeert enkele teksttypes zoals de lezersbrief, de recensie en het nieuwsbericht. In de schrijfateliers leer je vervolgens hoe je een correcte, vlotte tekst schrijft en hoe je een tekst moet reviseren. Anderzijds versterk je je leesvaardigheid. Je leert op een efficiënte en inzichtelijke manier zakelijke teksten lezen en samenvatten.

Mondelinge vaardigheden 1.2

In de eerste plaats verbeter je je spreektechniek en train je je verbale, paraverbale en non-verbale vaardigheden. In een tweede fase leer je hoe je die vaardigheden moet inzetten in twee professionele mondelinge situaties: presenteren en expressief voorlezen. Je bestudeert ook nog hoe je een les spreek- of luistervaardigheid in het secundair onderwijs kan aanpakken.

Taalbeschouwing 1.1

In dit opleidingsonderdeel gaan we in op de woord- en zinsleer.  Je leert zo de verschillende woordsoorten (bv. zelfstandig naamwoord, werkwoord, bijwoord …) en zinsdelen (bv. onderwerp, persoonsvorm, naamwoordelijk gezegde …) kennen. We onderzoeken ook de impact van de woordsoorten en de zinsdelen op teksten. Ten slotte is er nog een luikje didactiek, waarin je leert hoe je dit vakonderdeel best aanpakt in de klas.

Literatuur 1.1 

Je verwerft inzicht in de geschiedenis van de Nederlandse literatuur van de middeleeuwen tot nu. Daarbij leer je werken situeren in hun literair-historische context en leer je literaire teksten analyseren op vlak van vorm, inhoud en hun onderlinge relatie. Je gaat aan de slag met verhaal- en poëzietheorie om zelfstandig enkele werken uit de moderne Nederlandse literatuur te analyseren. Je bestudeert ten slotte de didactische principes van het literatuuronderwijs om het leesplezier bij leerlingen te stimuleren.

Schriftelijke vaardigheden 1.2 

Enerzijds werk je aan je schrijfvaardigheid. Je bestudeert enkele teksttypes zoals de lezersbrief, de recensie en het nieuwsbericht. In de schrijfateliers leer je vervolgens hoe je een correcte, vlotte tekst schrijft en hoe je een tekst moet reviseren. Anderzijds versterk je je leesvaardigheid. Je leert op een efficiënte en inzichtelijke manier zakelijke teksten lezen en samenvatten.

Mondelinge vaardigheden 1.2

In de eerste plaats verbeter je je spreektechniek en train je je verbale, paraverbale en non-verbale vaardigheden. In een tweede fase leer je hoe je die vaardigheden moet inzetten in twee professionele mondelinge situaties: presenteren en expressief voorlezen. Je bestudeert ook nog hoe je een les spreek- of luistervaardigheid in het secundair onderwijs kan aanpakken.

Nederlands is een heel breed vak en biedt heel veel kansen om creatief aan de slag te gaan met veel ruimte voor individuele expressie. Met andere woorden, het vak Nederlands is uitdagend en nooit saai!
Stéfanie Vandael

Stéfanie Vandael
Oud-studente, leraar Nederlands

Opleidingsfase 2

Taalbeschouwing 2.1 

In dit opleidingsonderdeel komen andere aspecten van de taalbeschouwing aan bod, zoals semantiek, morfologie, taalvariatie, leenwoorden, geschiedenis van het Nederlands en naamkunde. We werken in dit OPO zeer interactief, waarbij iedere groep specialist wordt in een thema en erover in kleine groepjes lesgeeft.

Verdieping en expressie 2.1

In het ene onderdeel verdiep je je in thema’s zoals fonetiek, spelling, syntactische knelpunten ... Je versterkt je inzicht in taalbeschouwing en je leert begrijpen waarom leerlingen bepaalde fouten maken. In het tweede onderdeel leer je je expressief tonen voor een groep door allerlei dramatisch-expressieve werkvormen.

Jeugdliteratuur en expressie 2.2

Voor het deel jeugdliteratuur proberen we je te enthousiasmeren voor boeken. Je leest een zestal jeugdboeken en werkt over één roman een activerende workshop uit. Er is geen examen voor dit vak, maar je werkt wel een portfolio uit over de boeken die je gelezen hebt. Voor het deel expressie pas je dramatische, creatieve en declamatorische werkvormen toe op teksten en gedichten. Je demonstreert deze werkvormen in een les Nederlands over een zelfgekozen thema.

Taalbeschouwing 2.1 

In dit opleidingsonderdeel komen andere aspecten van de taalbeschouwing aan bod, zoals semantiek, morfologie, taalvariatie, leenwoorden, geschiedenis van het Nederlands en naamkunde. We werken in dit OPO zeer interactief, waarbij iedere groep specialist wordt in een thema en erover in kleine groepjes lesgeeft.

Verdieping en expressie 2.1

In het ene onderdeel verdiep je je in thema’s zoals fonetiek, spelling, syntactische knelpunten ... Je versterkt je inzicht in taalbeschouwing en je leert begrijpen waarom leerlingen bepaalde fouten maken. In het tweede onderdeel leer je je expressief tonen voor een groep door allerlei dramatisch-expressieve werkvormen.

Jeugdliteratuur en expressie 2.2

Voor het deel jeugdliteratuur proberen we je te enthousiasmeren voor boeken. Je leest een zestal jeugdboeken en werkt over één roman een activerende workshop uit. Er is geen examen voor dit vak, maar je werkt wel een portfolio uit over de boeken die je gelezen hebt. Voor het deel expressie pas je dramatische, creatieve en declamatorische werkvormen toe op teksten en gedichten. Je demonstreert deze werkvormen in een les Nederlands over een zelfgekozen thema.

Opleidingsfase 3

Geïntegreerde leerstofmodule 3.1 

In dit opleidingsonderdeel denk je na over de bredere taak van de leraar Nederlands. Je onderzoekt samen met gastsprekers thema’s zoals binnenklasdifferentiatie, talenbeleid en evaluatie in het vak Nederlands. Daarnaast komen meertaligheid, onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers en Nederlands als tweede taal (NT2) aan bod.

Constructiegericht project

In het derde jaar kiest een student ook voor een constructiegericht project. Als student Nederlands kan je kiezen voor het project taal. Samen met studenten Engels en Frans krijg je de kans om een lessenreeks te ontwerpen voor de basisoptie moderne talen (nieuw sinds de modernisering van het secundair onderwijs) en maak je tweedejaarsleerlingen warm voor taal!

Geïntegreerde leerstofmodule 3.1 

In dit opleidingsonderdeel denk je na over de bredere taak van de leraar Nederlands. Je onderzoekt samen met gastsprekers thema’s zoals binnenklasdifferentiatie, talenbeleid en evaluatie in het vak Nederlands. Daarnaast komen meertaligheid, onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers en Nederlands als tweede taal (NT2) aan bod.

Constructiegericht project

In het derde jaar kiest een student ook voor een constructiegericht project. Als student Nederlands kan je kiezen voor het project taal. Samen met studenten Engels en Frans krijg je de kans om een lessenreeks te ontwerpen voor de basisoptie moderne talen (nieuw sinds de modernisering van het secundair onderwijs) en maak je tweedejaarsleerlingen warm voor taal!

Wat kan je doen met je diploma?

Het diploma 'educatieve bachelor Secundair Onderwijs Nederlands’ geeft je onderwijsbevoegdheid voor de vakken Nederlands in de eerste en tweede graad van het secundair onderwijs én in de derde graad van de arbeidsmarktgerichte studierichtingen. Je kunt ook terecht in het OKAN-onderwijs en in het volwassenenonderwijs (Nederlands als tweede taal).

Persoonlijk vind ik de vrijheid binnen het vak de grootste troef. Als leerkracht kan je zeer creatief aan de slag met de leerstof. De ene dag voeren de leerlingen een groepswerk uit omtrent de leestekens. De volgende dag kan er een luistertest op de planning staan. Zo komt ieders talent aan bod.

Roos Ulenaers
Oud-studente, leraar Nederlands en economie

Studeren via VDAB

Nederlands is een knelpuntvak in het secundair onderwijs. Dat betekent dat scholen massaal op zoek zijn naar leraren Nederlands om hun team te versterken. Om die reden kan je met de steun van de VDAB onze opleiding volgen. Heb je vragen over de vakinhouden, de noodzakelijke voorkennis, de ondersteuningsmogelijkheden, enzovoort? Neem dan zeker contact op met ons!

Studeren in het avondtraject

Het onderwijsvak Nederlands kan ook in het avondtraject van de educatieve bachelor secundair onderwijs gevolgd worden. Dat traject is gericht op studenten die werken en studeren combineren en daarom een deeltijds en meer gespreid studieprogramma verkiezen, met lessen in de avonduren. In het avondtraject krijg je dezelfde leerinhouden Nederlands aangeboden en moet je dezelfde competenties verwerven, maar natuurlijk zijn de werkvormen soms aangepast en wordt er meer nadruk gelegd op zelfstandig werk. Meer info? Mail naar avondtraject.baso.limburg@ucll.be

Heb je nog vragen?

Contacteer jouw docenten rechtstreeks!

Jan Coenegrachts 

Jan is lector Nederlands en staat onder andere in voor de opleidingsonderdelen taalbeschouwing 1.1 en 2.1, leesvaardigheid, jeugdliteratuur 2.2, geïntegreerde leerstofmodule Nederlands en praktijk 2 en 3. Hij is ook de geestelijke vader van Oriënt+: orientplus.ucll.be

Nele Driessen 

Nele is lector en praktijkbegeleider voor het onderwijsvak Nederlands. Ze is bovendien de taalcoach van de Lerarenopleiding Secundair Onderwijs

Maren Lambrichts

Maren is verantwoordelijk voor het opleidingsonderdeel expressie. Buiten de schooluren kan je haar ook als actrice aan het werk zien.

Valérie Macken

Valérie is lector en praktijkbegeleider voor het onderwijsvak Nederlands. Daarnaast is ze trajectcoach en praktijkverantwoordelijke van de avondopleiding.

Dit vak kan je combineren met:

Frans, economie, geschiedenis of...

Joris Lambrechts
Opleidingsverantwoordelijke (Limburg)
Katrien Goossens
Opleidingsverantwoordelijke (Limburg)
Nick Goemaere
Opleidingsverantwoordelijke (Limburg)